เป็นที่ทราบกันว่า Social Media มีอิทธิพลต่อชิวิตคนไทยอย่างมาก ทุกวันนี้เราพบว่า จะมีการใช้งาน Social Media แทรกอยู่ในช่วงเวลาต่าง ๆ ของชีวิตประจำวันเสมอ ทำให้แบรนด์หรือธุรกิจต่างให้ความสำคัญกับการใช้งาน Social Media เพื่อสร้างฐานลูกค้าใหม่ ๆ รวมไปถึงสร้างยอดขาย

อย่างไรก็ตามสิ่งที่สำคัญกว่าการมองเห็นโอกาสจากช่องทางเหล่านี้ คือความเข้าใจในความแตกต่างของ Social Media แต่ละ Platform เพื่อให้การทำการตลาดบน Social Media หรือ Social Media Marketing ของเราได้ผลลัพธ์ที่ตรงกับเป้าหมายทางธุรกิจที่ต้องการ

Social Media Marketing คืออะไร?

Social Media Marketing คือการทำการตลาดบนสื่อสังคมออนไลน์ช่องทางต่างๆ ผ่านการใช้กลยุทธ์การสื่อสารที่หลากหลาย ให้สอดคล้องกับวิธีการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายของแต่ละช่องทาง เพื่อตอบโจทย์และได้รับผลลัพธ์ที่ต้องการของการทำการตลาดนั้น ๆ นั่นเป็นเพราะ Social หมายถึง สังคม ซึ่งในบริบทนี้ หมายถึง สังคมออนไลน์ ส่วน Media หมายถึงเนื้อหาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น วิดีโอ รูปภาพ หรือบทความ เมื่อรวมกันแล้วคำว่า Social Media จึงหมายถึงสื่อสังคมออนไลน์ ที่สื่อสารเรื่องราวผ่านวิดีโอ รูปภาพ หรือ ตัวหนังสือ ซึ่งสื่อสังคมออนไลน์นี้ ก็เติบโตและแตกแขนงออกมาเป็นช่องทางต่างๆมากมาย โดยมีฐานกลุ่มผู้ใช้งานที่หลากหลาย และเนื้อหาที่ถูกสร้างขึ้นมาเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละช่องทาง ตามที่เราเห็นกันอยู่ในปัจจุบัน

หลักการและเป้าหมายของทำ Social Media Marketing

วันนี้ ไม่ว่าเราจะทำการตลาดบนช่องทางใดก็ตาม การมีความรู้ความเข้าใจในหลักการ และการวางเป้าหมายที่ชัดเจนนั้น เป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก ๆ เสมอ การทำการตลาดบนสื่อ Social Media ก็เช่นกัน หากเรามีความเข้าใจในสื่อ Social Media แต่ละช่องทางเป็นอย่างดี รวมไปถึงมีการกำหนดเป้าหมายหรือผลลัพธ์ที่ต้องการเอาไว้แล้ว เราก็จะสามารถวางกลยุทธ์ในการสร้างเนื้อหาเพื่อทำการสื่อสารกับกลุ่มเป้าหมายของเราออกมาได้ดียิ่งขึ้น

ซึ่งแต่ละธุรกิจต่างก็มีเป้าหมายที่แตกต่างกันไป เช่น เพื่อสร้างการรับรู้ให้กับสินค้าหรือบริการ เพื่อสร้างบทสนทนาเกี่ยวกับแบรนด์ให้เพิ่มมากขึ้น รวมไปถึงการสร้างยอดขายซึ่งถือว่าเป็นปลายทางของการทำธุรกิจ

Social Media Platform ที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน

จำนวนผู้ใช้งาน Social Media ในประเทศไทย ยังคงเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จากข้อมูลช่วงต้นปี 2020 พบว่าจำนวนผู้ใช้ Social Media เพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมามากกว่า 2 ล้านคน ซึ่งกลุ่มคนเหล่านี้ ต่างก็มีความสนใจเนื้อหาคอนเทนต์ และมีพฤติกรรมการใช้งานที่แตกต่างกัน ในวันนี้เราจึงพบว่า Social Media มีบทบาทต่อชีวิตประจำวันเราอย่างมาก และยังมีแนวโน้มที่จะเติบโตขึ้นทุกปี เห็นได้จากทิศทางการใช้งานและจำนวนผู้ใช้ Social Media ช่องทางต่าง ๆ

ไม่ว่าจะเป็น Platform ที่คนไทยใช้อยู่แล้ว รวมไปถึง Platform ใหม่ ๆ ที่กลายมาเป็นที่นิยม ตั้งแต่ช่วงเหตุการณ์การระบาด COVID-19 ด้วยเนื้อหาคอนเทนต์ที่ตอบโจทย์รูปแบบการใช้งานที่เปลี่ยนไปของแต่ละกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งสามารถจำแนก Social Media ช่องทางหลัก ๆ รวมไปถึงรูปแบบของเนื้อหา ออกมาเป็นตัวอย่างได้ 6 Platforms ดังนี้

• Facebook

เมื่อพูดถึง Social Media ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดของคนไทย ก็คงจะเป็น Platform ไหนไปไม่ได้นอกจาก Facebook ที่ยังเป็นอันดับหนึ่ง จากข้อมูลในปัจจุบันที่พบว่า Facebook มีจำนวนผู้ใช้งานสูงถึง 94% ของจำนวนผู้ใช้งานอินเตอร์เน็ตทั้งหมดในประเทศไทย

Facebook เป็น Platform ที่ตั้งใจจะให้ผู้ใช้งานสามารถเข้ามา Connect แลกเปลี่ยนเรื่องราวต่าง ๆ กับเพื่อน ครอบครัว หรือกลุ่มคนที่มีความสนใจเดียวกัน ดังนั้น Content บน Facebook จึงเป็นเนื้อหาที่กระตุ้นให้เกิดบทสนทนา การแสดงความคิดเห็นในหัวข้อที่แต่ละกลุ่มเป้าหมายให้ความสนใจ ผ่านการนำเสนอในรูปแบบต่าง ๆ  ตั้งแต่ข้อความตัวหนังสือ ไปจนถึงอัลบั้มรวมภาพหรือวิดีโอสั้น ซึ่ง Content เหล่านี้ หากนำเสนอเนื้อหาได้ตรงใจกลุ่มเป้าหมาย จะมีโอกาสถูกนำมาแชร์เพื่อส่งต่อเนื้อหาให้กับเพื่อน ครอบครัว หรือกลุ่มผู้ใช้งานที่มีความสนใจเดียวกันอีกด้วย

• YouTube

นอกจาก Facebook แล้ว YouTube ก็นับว่าเป็น Social Media Platform ที่ได้รับความนิยมอยู่ในอันดับต้น ๆ ด้วยเนื้อหาหลากหลายที่ถูกนำเสนอในรูปแบบของวิดีโอ โดยไม่มีข้อจำกัดในเรื่องของความยาว ทำให้วันนี้ YouTube มีจำนวนผู้ใช้งานมากพอ ๆ กับ Facebook และมีแนวโน้มที่จะเติบโตขึ้นไปเรื่อย ๆ จากพฤติกรรมของผู้ใช้งาน YouTube ที่เข้ามาชมวิดีโอแบบยาว ยกตัวอย่าง เนื้อหาของ Content เช่น

1. วิดิโอรีวิวสินค้า
2. วิดิโอรีวิวสถานที่ท่องเที่ยว
3. วิดีโอเชิง How-to
4. มิวสิควิดีโอ หรือวิดีโอ Series

ยิ่งไปกว่านั้น ด้วยอิสระในการสร้างเนื้อหา บวกกับความสะดวกของการเข้าถึงอุปกรณ์การถ่ายทำ ที่วันนี้มี Smartphone เครื่องเดียวก็สามารถถ่ายทำวิดีโอได้ ทำให้ YouTube กลายเป็น Platform ที่ทุกคนสามารถผันตัวจาก Viewer มาเป็น Creator ได้เอง เราจึงเห็น Influencers หรือ YouTubers เกิดขึ้นมากมายในปัจจุบัน   

• LINE

จาก Chat Platform ที่ใช้ในการติดต่อสื่อสารระหว่างเพื่อนฝูงและครอบครัว วันนี้ LINE ได้กลายมาเป็นส่วนสำคัญในชีวิตประจำวัน ที่นอกจากจะตอบโจทย์การใช้งานส่วนตัวแล้ว ยังถูกนำมาใช้ในงานเชิงธุรกิจ เริ่มจากการสร้างกลุ่มไลน์สำหรับบริษัทหรือองค์กร เพื่อใช้ในการสื่อสารภายใน รวมไปถึงการสร้าง Official Account ของแบรนด์หรือธุรกิจต่าง ๆ เพื่อเป็นอีกหนึ่งช่องทางส่งเสริมการขาย หรือเพื่อทำ CRM ในการสื่อสารข่าวสารและสิทธิพิเศษต่างๆ กับกลุ่มเป้าหมาย

ยิ่งในยุคที่การจับจ่ายซื้อของสามารถทำได้ง่ายบน Online หรือผ่านร้านค้า E-commerce รวมเข้ากับฟีเจอร์ของ LINE ที่ถูกออกแบบมาเพื่อ support การใช้งานต่าง ๆ ผ่าน social media marketing และด้วยหน้าตาที่ดูเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน ทำให้ LINE กลายเป็นอีกหนึ่ง Platform ที่ได้รับความนิยมจากกลุ่มผู้ใช้งานทุกเพศทุกวัย และเหมาะกับการทำ social media marketing โดยจากสถิติล่าสุดพบว่ามีบัญชีผู้ใช้งาน LINE ทั้งหมดในประเทศไทย เป็นจำนวนมากกว่า 44 ล้านบัญชี

• Instagram

สำหรับ Platform ที่เป็นแหล่งของการแชร์รูปภาพ เราคงนึกถึง Instagram มาเป็นอันดับแรกๆ โดยกลุ่มผู้ใช้งานจะใช้ Instagram เพื่อโพสต์รูปภาพหลากหลายแนว ไม่ว่าจะเป็นภาพ Lifestyle ของตัวเอง หรือภาพสถานที่ต่างๆ โดยจะมีการจัดมุมถ่ายภาพ และการตกแต่งคุมโทนสีที่แสดงถึงความเป็นเอกลักษณ์ของผู้ใช้งานแต่ละคน โดยผู้ใช้งานที่นำเสนอภาพออกมาได้สวยงาม มีผู้ติดตามเป็นจำนวนมาก ก็จะได้ชื่อว่าเป็น Influencers ที่สร้างแรงบันดาลใจหรือเป็นตัวอย่างให้กับผู้ใช้งานคนอื่นๆ  

ยิ่งไปกว่านั้น Instagram ยังมีฟีเจอร์ Instagram Story ที่เป็นอีกหนึ่งช่องทางให้ผู้ใช้งานได้แชร์เรื่องราวในชีวิตประจำวันของตนเองออกมาให้ผู้ใช้งานคนอื่นๆ ได้ติดตาม ผ่านรูปภาพหรือวิดีโอสั้นที่จะอยู่บนโปรไฟล์เป็นเวลานาน 24 ชั่วโมง ก่อนจะหายไป

จากรูปแบบของการใช้งานข้างต้น ปัจจุบัน Instagram ได้กลายเป็นอีกช่องทาง ที่เหมาะกับการทำการตลาด social media แบรนด์สามารถใช้ช่องทางนี้ในการสื่อสารเพื่อเพิ่มการรับรู้และสร้างยอดขาย จากการนำเสนอ Content แบบรูปภาพที่ตรงกับ Insight ของผู้ใช้งาน ผ่านทั้งทางช่องทางของแบรนด์เอง หรือผ่าน Influencers รวมไปถึงการนำเสนอโปรโมชั่น ผ่าน Instagram Story ที่ช่วยกระตุ้นให้กลุ่มเป้าหมายตัดสินใจซื้อได้เร็วยิ่งขึ้น

• Twitter

การทำ Social media marketing ผ่าน Twitter อีกหนึ่งช่องทางในการสื่อสารที่รวดเร็วที่สุด เพราะเนื้อหาบน Twitter ส่วนใหญ่จะถูกสื่อสารผ่านตัวหนังสือ และมักจะพูดถึงสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นหรืออยู่ในกระแสที่ทุกคนสนใจ ผ่านการค้นหาจาก #Hashtag ที่คอยเชื่อมโยงผู้ใช้งานแต่ละคนเข้าด้วยกัน

ดังนั้น Twitter จึงไม่ใช่ช่องทางที่เน้นรูปภาพสวยงาม หรือวิดีโอยาว ๆ แต่เป็นเนื้อหาข้อมูลที่มีความ Real และรวดเร็วทันเหตุการณ์ โดยในปัจจุบัน จำนวนผู้ใช้งาน Twitter ในประเทศไทยมีจำนวนมากกว่า 6 ล้านคน โดยส่วนใหญ่จะเป็นผู้หญิงที่มีอายุอยู่ในช่วง 18-24 ปีเป็นหลัก

• Tiktok

จากพฤติกรรมการใช้งาน Social Media ที่เปลี่ยนไป ทำให้ Tiktok ได้ถือกำเนิดขึ้น ด้วย Content ที่มีเนื้อหาสนุกสนาน ผ่านการนำเสนอในรูปแบบวิดีโอสั้น 15 วินาที ตอบโจทย์กลุ่มผู้ใช้งานรุ่นใหม่ที่ไม่ชอบจดจ่อกับอะไรยาว ๆ รวมไปถึงเอกลักษณ์ของ Platform นี้ ที่เปิดโอกาสให้ผู้ใช้งานสามารถมาเป็นผู้สร้างวิดีโอได้เอง วันนี้ เราจึงเห็นผู้ใช้งานแต่ละคนออกมาทำ Challenge หรือแสดงท่าทางต่างๆ จากใน Tiktok กันอย่างแพร่หลาย จนกลายมาเป็นหนึ่งในแอปพลิเคชันยอดฮิตที่ทุกคนต้องมีติดเครื่องไว้ไปโดยปริยาย

ความแตกต่างกันของแต่ละ Platforms ในเชิงการทำการตลาด Social media

จากที่ยกตัวอย่างมา เราจะพบว่าในปัจจุบันกลุ่มผู้ใช้งานมีตัวเลือกที่หลากหลาย สำหรับการเข้าถึงเนื้อหา Content ผ่าน Social Media แต่ละช่องทาง ซึ่งนั่นก็แปลว่าโอกาสที่แบรนด์จะสื่อสารให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายก็มีมากขึ้นตามไปด้วย อย่างไรก็ตาม การสื่อสารกับกลุ่มเป้าหมาย ไม่จำเป็นต้องทำผ่านช่องทาง Social Media ที่ยกตัวอย่างมาทั้งหมด

แต่ในมุมของธุรกิจหรือแบรนด์ ควรเริ่มจากการมองหาช่องทางที่ใช่ เพื่อให้เรามั่นใจว่ากำลังสื่อสารอยู่กับกลุ่มเป้าหมายที่ตรงกับสินค้าหรือบริการของเราจริง ๆ รวมไปถึงการหาวิธีนำเสนอรูปเนื้อหา ให้ตรงกับพฤติกรรมของผู้ใช้งานในช่องทางนั้น ๆ เช่น Tiktok เป็น Platform วิดีโอคอนเทนต์แบบสั้น มีกลุ่มผู้ใช้งานส่วนใหญ่เป็นกลุ่มวัยรุ่นที่มีความคิดสร้างสรรค์ ที่เข้ามารับชมวิดีโอคอนเทนต์ที่กำลังติดเทรนด์ และพยายามเป็นส่วนหนึ่งของกระแสนั้น ๆ ด้วยการสร้างวิดีโอคอนเทนต์ในแบบของตัวเองออกมา

นักการตลาดจึงควรโฟกัสเนื้อหาคอนเทนต์ไปที่ความสนุกสนานทันกระแส เล่นง่าย และดึงดูดให้ผู้ใช้งานเข้ามามีส่วนร่วมสร้างคอนเทนต์ไปด้วยกัน ในขณะที่ YouTube เป็น Platform สำหรับดูวิดีโอคอนเทนต์แบบยาว โดยจะมีกลุ่มผู้ใช้งานที่หลากหลายช่วงอายุ คอนเทนต์บนช่องทางนี้ก็ควรจะมีการปรับให้เหมาะสม ทั้งในเรื่องของความยาว การตัดต่อเนื้อหา รวมไปถึงคุณภาพของการถ่ายทำก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรลืมโฟกัสเช่นกัน

เพราะฉะนั้น ควรมีการวางแผนการตลาด Social media ให้ดี และเลือกใช้รูปแบบของการโฆษณาหรือวิธีการสร้างคอนเทนต์ให้เหมาะสมกับ Social media marketing เพื่อที่นอกจากจะได้ใช้ฟีเจอร์ของสื่อแต่ละช่องทางได้อย่างเต็มประสิทธิภาพแล้ว ยังเป็นการนำเสนอประสบการณ์ที่ดีให้กับ User เพื่อให้มาเป็นผู้ติดตามแบรนด์ และท้ายที่สุด กลายมาเป็น “ลูกค้า” ผู้ซื้อสินค้าหรือใช้บริการของเราในอนาคตได้อีกด้วย

หากท่านใดต้องการศึกษาเรื่องการตลาดออนไลน์อย่างถึงแก่น เราขอแนะนำหนังสือ “ทำการตลาดออนไลน์แบบแบรนด์ใหญ่ ที่ไม่มีใครเคยบอกคุณ” ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นปรากฏการณ์ของหนังสือการตลาดในประเทศไทยเลยทีเดียว

หนังสือเล่มนี้เขียนขึ้นจากประสบการณ์ในแวดวงการตลาดมากกว่า 15 ปี ของคุณคมจักร กำธรพสินี Managing Director แห่ง iProspect Thailand และ คุณนฐมน ก้องธนานนท์ CEO แห่ง Columbus Agency

การันตีได้เลยว่าคุณจะได้รับความรู้ด้านการตลาดที่ลุ่มลึกและกว้างขวาง ในแบบที่คุณไม่เคยเจอที่ไหนมาก่อนแน่นอน