CEO เล่าเรื่อง ตอนที่ 2: การตลาดโซเชี่ยล (Social Media Marketing) คืออะไร?
เป็นที่ทราบกันว่า Social Media มีอิทธิพลต่อชิวิตคนไทยอย่างมาก ทุกวันนี้เราพบว่า จะมีการใช้งาน Social Media แทรกอยู่ในช่วงเวลาต่าง ๆ ของชีวิตประจำวันเสมอ ทำให้แบรนด์หรือธุรกิจต่างให้ความสำคัญกับการใช้งาน Social Media เพื่อสร้างฐานลูกค้าใหม่ ๆ รวมไปถึงสร้างยอดขาย
อย่างไรก็ตามสิ่งที่สำคัญกว่าการมองเห็นโอกาสจากช่องทางเหล่านี้ คือความเข้าใจในความแตกต่างของ Social Media แต่ละ Platform เพื่อให้การทำการตลาดบน Social Media หรือ Social Media Marketing ของเราได้ผลลัพธ์ที่ตรงกับเป้าหมายทางธุรกิจที่ต้องการ
Social Media Marketing คืออะไร?
Social Media Marketing คือการทำการตลาดบนสื่อสังคมออนไลน์ช่องทางต่างๆ ผ่านการใช้กลยุทธ์การสื่อสารที่หลากหลาย ให้สอดคล้องกับวิธีการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายของแต่ละช่องทาง เพื่อตอบโจทย์และได้รับผลลัพธ์ที่ต้องการของการทำการตลาดนั้น ๆ นั่นเป็นเพราะ Social หมายถึง สังคม ซึ่งในบริบทนี้ หมายถึง สังคมออนไลน์ ส่วน Media หมายถึงเนื้อหาในรูปแบบต่าง ๆ เช่น วิดีโอ รูปภาพ หรือบทความ เมื่อรวมกันแล้วคำว่า Social Media จึงหมายถึงสื่อสังคมออนไลน์ ที่สื่อสารเรื่องราวผ่านวิดีโอ รูปภาพ หรือ ตัวหนังสือ ซึ่งสื่อสังคมออนไลน์นี้ ก็เติบโตและแตกแขนงออกมาเป็นช่องทางต่างๆมากมาย โดยมีฐานกลุ่มผู้ใช้งานที่หลากหลาย และเนื้อหาที่ถูกสร้างขึ้นมาเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละช่องทาง ตามที่เราเห็นกันอยู่ในปัจจุบัน
หลักการและเป้าหมายของทำ Social Media Marketing
วันนี้ ไม่ว่าเราจะทำการตลาดบนช่องทางใดก็ตาม การมีความรู้ความเข้าใจในหลักการ และการวางเป้าหมายที่ชัดเจนนั้น เป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก ๆ เสมอ การทำการตลาดบนสื่อ Social Media ก็เช่นกัน หากเรามีความเข้าใจในสื่อ Social Media แต่ละช่องทางเป็นอย่างดี รวมไปถึงมีการกำหนดเป้าหมายหรือผลลัพธ์ที่ต้องการเอาไว้แล้ว เราก็จะสามารถวางกลยุทธ์ในการสร้างเนื้อหาเพื่อทำการสื่อสารกับกลุ่มเป้าหมายของเราออกมาได้ดียิ่งขึ้น
ซึ่งแต่ละธุรกิจต่างก็มีเป้าหมายที่แตกต่างกันไป เช่น เพื่อสร้างการรับรู้ให้กับสินค้าหรือบริการ เพื่อสร้างบทสนทนาเกี่ยวกับแบรนด์ให้เพิ่มมากขึ้น รวมไปถึงการสร้างยอดขายซึ่งถือว่าเป็นปลายทางของการทำธุรกิจ
Social Media Platform ที่เป็นที่นิยมในปัจจุบัน
จำนวนผู้ใช้งาน Social Media ในประเทศไทย ยังคงเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จากข้อมูลช่วงต้นปี 2020 พบว่าจำนวนผู้ใช้ Social Media เพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมามากกว่า 2 ล้านคน ซึ่งกลุ่มคนเหล่านี้ ต่างก็มีความสนใจเนื้อหาคอนเทนต์ และมีพฤติกรรมการใช้งานที่แตกต่างกัน ในวันนี้เราจึงพบว่า Social Media มีบทบาทต่อชีวิตประจำวันเราอย่างมาก และยังมีแนวโน้มที่จะเติบโตขึ้นทุกปี เห็นได้จากทิศทางการใช้งานและจำนวนผู้ใช้ Social Media ช่องทางต่าง ๆ
ไม่ว่าจะเป็น Platform ที่คนไทยใช้อยู่แล้ว รวมไปถึง Platform ใหม่ ๆ ที่กลายมาเป็นที่นิยม ตั้งแต่ช่วงเหตุการณ์การระบาด COVID-19 ด้วยเนื้อหาคอนเทนต์ที่ตอบโจทย์รูปแบบการใช้งานที่เปลี่ยนไปของแต่ละกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งสามารถจำแนก Social Media ช่องทางหลัก ๆ รวมไปถึงรูปแบบของเนื้อหา ออกมาเป็นตัวอย่างได้ 6 Platforms ดังนี้
เมื่อพูดถึง Social Media ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดของคนไทย ก็คงจะเป็น Platform ไหนไปไม่ได้นอกจาก Facebook ที่ยังเป็นอันดับหนึ่ง จากข้อมูลในปัจจุบันที่พบว่า Facebook มีจำนวนผู้ใช้งานสูงถึง 94% ของจำนวนผู้ใช้งานอินเตอร์เน็ตทั้งหมดในประเทศไทย
Facebook เป็น Platform ที่ตั้งใจจะให้ผู้ใช้งานสามารถเข้ามา Connect แลกเปลี่ยนเรื่องราวต่าง ๆ กับเพื่อน ครอบครัว หรือกลุ่มคนที่มีความสนใจเดียวกัน ดังนั้น Content บน Facebook จึงเป็นเนื้อหาที่กระตุ้นให้เกิดบทสนทนา การแสดงความคิดเห็นในหัวข้อที่แต่ละกลุ่มเป้าหมายให้ความสนใจ ผ่านการนำเสนอในรูปแบบต่าง ๆ ตั้งแต่ข้อความตัวหนังสือ ไปจนถึงอัลบั้มรวมภาพหรือวิดีโอสั้น ซึ่ง Content เหล่านี้ หากนำเสนอเนื้อหาได้ตรงใจกลุ่มเป้าหมาย จะมีโอกาสถูกนำมาแชร์เพื่อส่งต่อเนื้อหาให้กับเพื่อน ครอบครัว หรือกลุ่มผู้ใช้งานที่มีความสนใจเดียวกันอีกด้วย
- YouTube
นอกจาก Facebook แล้ว YouTube ก็นับว่าเป็น Social Media Platform ที่ได้รับความนิยมอยู่ในอันดับต้น ๆ ด้วยเนื้อหาหลากหลายที่ถูกนำเสนอในรูปแบบของวิดีโอ โดยไม่มีข้อจำกัดในเรื่องของความยาว ทำให้วันนี้ YouTube มีจำนวนผู้ใช้งานมากพอ ๆ กับ Facebook และมีแนวโน้มที่จะเติบโตขึ้นไปเรื่อย ๆ จากพฤติกรรมของผู้ใช้งาน YouTube ที่เข้ามาชมวิดีโอแบบยาว ยกตัวอย่าง เนื้อหาของ Content เช่น
- วิดิโอรีวิวสินค้า
- วิดิโอรีวิวสถานที่ท่องเที่ยว
- วิดีโอเชิง How-to
- มิวสิควิดีโอ หรือวิดีโอ Series
ยิ่งไปกว่านั้น ด้วยอิสระในการสร้างเนื้อหา บวกกับความสะดวกของการเข้าถึงอุปกรณ์การถ่ายทำ ที่วันนี้มี Smartphone เครื่องเดียวก็สามารถถ่ายทำวิดีโอได้ ทำให้ YouTube กลายเป็น Platform ที่ทุกคนสามารถผันตัวจาก Viewer มาเป็น Creator ได้เอง เราจึงเห็น Influencers หรือ YouTubers เกิดขึ้นมากมายในปัจจุบัน
- LINE
จาก Chat Platform ที่ใช้ในการติดต่อสื่อสารระหว่างเพื่อนฝูงและครอบครัว วันนี้ LINE ได้กลายมาเป็นส่วนสำคัญในชีวิตประจำวัน ที่นอกจากจะตอบโจทย์การใช้งานส่วนตัวแล้ว ยังถูกนำมาใช้ในงานเชิงธุรกิจ เริ่มจากการสร้างกลุ่มไลน์สำหรับบริษัทหรือองค์กร เพื่อใช้ในการสื่อสารภายใน รวมไปถึงการสร้าง Official Account ของแบรนด์หรือธุรกิจต่าง ๆ เพื่อเป็นอีกหนึ่งช่องทางส่งเสริมการขาย หรือเพื่อทำ CRM ในการสื่อสารข่าวสารและสิทธิพิเศษต่างๆ กับกลุ่มเป้าหมาย
ยิ่งในยุคที่การจับจ่ายซื้อของสามารถทำได้ง่ายบน Online หรือผ่านร้านค้า E-commerce รวมเข้ากับฟีเจอร์ของ LINE ที่ถูกออกแบบมาเพื่อ support การใช้งานต่าง ๆ ผ่าน social media marketing และด้วยหน้าตาที่ดูเรียบง่าย ไม่ซับซ้อน ทำให้ LINE กลายเป็นอีกหนึ่ง Platform ที่ได้รับความนิยมจากกลุ่มผู้ใช้งานทุกเพศทุกวัย และเหมาะกับการทำ social media marketing โดยจากสถิติล่าสุดพบว่ามีบัญชีผู้ใช้งาน LINE ทั้งหมดในประเทศไทย เป็นจำนวนมากกว่า 44 ล้านบัญชี
สำหรับ Platform ที่เป็นแหล่งของการแชร์รูปภาพ เราคงนึกถึง Instagram มาเป็นอันดับแรกๆ โดยกลุ่มผู้ใช้งานจะใช้ Instagram เพื่อโพสต์รูปภาพหลากหลายแนว ไม่ว่าจะเป็นภาพ Lifestyle ของตัวเอง หรือภาพสถานที่ต่างๆ โดยจะมีการจัดมุมถ่ายภาพ และการตกแต่งคุมโทนสีที่แสดงถึงความเป็นเอกลักษณ์ของผู้ใช้งานแต่ละคน โดยผู้ใช้งานที่นำเสนอภาพออกมาได้สวยงาม มีผู้ติดตามเป็นจำนวนมาก ก็จะได้ชื่อว่าเป็น Influencers ที่สร้างแรงบันดาลใจหรือเป็นตัวอย่างให้กับผู้ใช้งานคนอื่นๆ
ยิ่งไปกว่านั้น Instagram ยังมีฟีเจอร์ Instagram Story ที่เป็นอีกหนึ่งช่องทางให้ผู้ใช้งานได้แชร์เรื่องราวในชีวิตประจำวันของตนเองออกมาให้ผู้ใช้งานคนอื่นๆ ได้ติดตาม ผ่านรูปภาพหรือวิดีโอสั้นที่จะอยู่บนโปรไฟล์เป็นเวลานาน 24 ชั่วโมง ก่อนจะหายไป
จากรูปแบบของการใช้งานข้างต้น ปัจจุบัน Instagram ได้กลายเป็นอีกช่องทาง ที่เหมาะกับการทำการตลาด social media แบรนด์สามารถใช้ช่องทางนี้ในการสื่อสารเพื่อเพิ่มการรับรู้และสร้างยอดขาย จากการนำเสนอ Content แบบรูปภาพที่ตรงกับ Insight ของผู้ใช้งาน ผ่านทั้งทางช่องทางของแบรนด์เอง หรือผ่าน Influencers รวมไปถึงการนำเสนอโปรโมชั่น ผ่าน Instagram Story ที่ช่วยกระตุ้นให้กลุ่มเป้าหมายตัดสินใจซื้อได้เร็วยิ่งขึ้น
การทำ Social media marketing ผ่าน Twitter อีกหนึ่งช่องทางในการสื่อสารที่รวดเร็วที่สุด เพราะเนื้อหาบน Twitter ส่วนใหญ่จะถูกสื่อสารผ่านตัวหนังสือ และมักจะพูดถึงสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นหรืออยู่ในกระแสที่ทุกคนสนใจ ผ่านการค้นหาจาก #Hashtag ที่คอยเชื่อมโยงผู้ใช้งานแต่ละคนเข้าด้วยกัน
ดังนั้น Twitter จึงไม่ใช่ช่องทางที่เน้นรูปภาพสวยงาม หรือวิดีโอยาว ๆ แต่เป็นเนื้อหาข้อมูลที่มีความ Real และรวดเร็วทันเหตุการณ์ โดยในปัจจุบัน จำนวนผู้ใช้งาน Twitter ในประเทศไทยมีจำนวนมากกว่า 6 ล้านคน โดยส่วนใหญ่จะเป็นผู้หญิงที่มีอายุอยู่ในช่วง 18-24 ปีเป็นหลัก
- Tiktok
จากพฤติกรรมการใช้งาน Social Media ที่เปลี่ยนไป ทำให้ Tiktok ได้ถือกำเนิดขึ้น ด้วย Content ที่มีเนื้อหาสนุกสนาน ผ่านการนำเสนอในรูปแบบวิดีโอสั้น 15 วินาที ตอบโจทย์กลุ่มผู้ใช้งานรุ่นใหม่ที่ไม่ชอบจดจ่อกับอะไรยาว ๆ รวมไปถึงเอกลักษณ์ของ Platform นี้ ที่เปิดโอกาสให้ผู้ใช้งานสามารถมาเป็นผู้สร้างวิดีโอได้เอง วันนี้ เราจึงเห็นผู้ใช้งานแต่ละคนออกมาทำ Challenge หรือแสดงท่าทางต่างๆ จากใน Tiktok กันอย่างแพร่หลาย จนกลายมาเป็นหนึ่งในแอปพลิเคชันยอดฮิตที่ทุกคนต้องมีติดเครื่องไว้ไปโดยปริยาย
ความแตกต่างกันของแต่ละ Platforms ในเชิงการทำการตลาด Social media
จากที่ยกตัวอย่างมา เราจะพบว่าในปัจจุบันกลุ่มผู้ใช้งานมีตัวเลือกที่หลากหลาย สำหรับการเข้าถึงเนื้อหา Content ผ่าน Social Media แต่ละช่องทาง ซึ่งนั่นก็แปลว่าโอกาสที่แบรนด์จะสื่อสารให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายก็มีมากขึ้นตามไปด้วย อย่างไรก็ตาม การสื่อสารกับกลุ่มเป้าหมาย ไม่จำเป็นต้องทำผ่านช่องทาง Social Media ที่ยกตัวอย่างมาทั้งหมด
แต่ในมุมของธุรกิจหรือแบรนด์ ควรเริ่มจากการมองหาช่องทางที่ใช่ เพื่อให้เรามั่นใจว่ากำลังสื่อสารอยู่กับกลุ่มเป้าหมายที่ตรงกับสินค้าหรือบริการของเราจริง ๆ รวมไปถึงการหาวิธีนำเสนอรูปเนื้อหา ให้ตรงกับพฤติกรรมของผู้ใช้งานในช่องทางนั้น ๆ เช่น Tiktok เป็น Platform วิดีโอคอนเทนต์แบบสั้น มีกลุ่มผู้ใช้งานส่วนใหญ่เป็นกลุ่มวัยรุ่นที่มีความคิดสร้างสรรค์ ที่เข้ามารับชมวิดีโอคอนเทนต์ที่กำลังติดเทรนด์ และพยายามเป็นส่วนหนึ่งของกระแสนั้น ๆ ด้วยการสร้างวิดีโอคอนเทนต์ในแบบของตัวเองออกมา
นักการตลาดจึงควรโฟกัสเนื้อหาคอนเทนต์ไปที่ความสนุกสนานทันกระแส เล่นง่าย และดึงดูดให้ผู้ใช้งานเข้ามามีส่วนร่วมสร้างคอนเทนต์ไปด้วยกัน ในขณะที่ YouTube เป็น Platform สำหรับดูวิดีโอคอนเทนต์แบบยาว โดยจะมีกลุ่มผู้ใช้งานที่หลากหลายช่วงอายุ คอนเทนต์บนช่องทางนี้ก็ควรจะมีการปรับให้เหมาะสม ทั้งในเรื่องของความยาว การตัดต่อเนื้อหา รวมไปถึงคุณภาพของการถ่ายทำก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรลืมโฟกัสเช่นกัน
เพราะฉะนั้น ควรมีการวางแผนการตลาด Social media ให้ดี และเลือกใช้รูปแบบของการโฆษณาหรือวิธีการสร้างคอนเทนต์ให้เหมาะสมกับ Social media marketing เพื่อที่นอกจากจะได้ใช้ฟีเจอร์ของสื่อแต่ละช่องทางได้อย่างเต็มประสิทธิภาพแล้ว ยังเป็นการนำเสนอประสบการณ์ที่ดีให้กับ User เพื่อให้มาเป็นผู้ติดตามแบรนด์ และท้ายที่สุด กลายมาเป็น “ลูกค้า” ผู้ซื้อสินค้าหรือใช้บริการของเราในอนาคตได้อีกด้วย
หากท่านใดต้องการศึกษาเรื่องการตลาดออนไลน์อย่างถึงแก่น เราขอแนะนำหนังสือ “ทำการตลาดออนไลน์แบบแบรนด์ใหญ่ ที่ไม่มีใครเคยบอกคุณ” ซึ่งเรียกได้ว่าเป็นปรากฏการณ์ของหนังสือการตลาดในประเทศไทยเลยทีเดียว
หนังสือเล่มนี้เขียนขึ้นจากประสบการณ์ในแวดวงการตลาดมากกว่า 15 ปี ของคุณคมจักร กำธรพสินี Managing Director แห่ง iProspect Thailand และ คุณนฐมน ก้องธนานนท์ CEO แห่ง Columbus Agency
การันตีได้เลยว่าคุณจะได้รับความรู้ด้านการตลาดที่ลุ่มลึกและกว้างขวาง ในแบบที่คุณไม่เคยเจอที่ไหนมาก่อนแน่นอน
